Dzieci, których mamom podczas ciąży nie zabrakło tego cennego składnika, po urodzeniu wykazują m.in. większą dojrzałość ośrodkowego układu nerwowego, natomiast dzieci, których mamy przyjmowały dodatkowe ilości Omega3, wykazywały zauważalnie wyższy poziom inteligencji w porównaniu z rówieśnikami.

Badania wykazały również, że dzieci których mamy w okresie ciąży dostarczały organizmowi niezbędnej ilości kwasów Omega-3 rodziły się większe i w lepszej kondycji. Więcej o kwasach omega-3 w ciąży można przeczytać tutaj.

Omega-3 korzystne dla przedszkolaków i uczniów

Kwasy omega3 odgrywają ważną rolę na różnych etapach rozwoju dziecka, ponieważ poszczególne obszary mózgu rozwijają się w różnym wieku. Otoczki mielinowe komórek nerwowych, zbudowane między innymi z DHA – pochodnej kwasów omega3, wykształcają się w pierwszych 2 latach życia. Natomiast struktury mózgu odpowiedzialne za funkcje poznawcze takie jak pamięć, koncentracja, umiejętność uczenia się, rozrastają się w wieku szkolnym i trwa to aż do okresu dojrzewania.

Dieta bogata w kwasy omega-3 korzystnie wpływa na rozwój intelektualny, zwiększa zdolność koncentracji i zapamiętywania, przyspiesza oraz reguluje przepływ informacji w układzie nerwowym, obniża nadpobudliwość i możliwość występowania ADHD. Dostarczenie odpowiedniej ilości omega3 jest bardzo ważne, zwłaszcza w okresach nasilonej aktywności umysłowej, czyli głównie w wieku szkolnym.

W III trymestrze ciąży i pierwszym roku życia rozwijają się intensywnie mózg oraz siatkówka oka, dla których w znacznym stopniu substancją budulcową jest kwas DHA. Dlatego tak ważne jest spożywanie kwasów omega-3 przez kobiet w ciąży oraz dzieci w pierwszym roku życia.

Dyrektywy Unii Europejskiej zezwalają na wzbogacanie mleka dla niemowląt o te cenne związki. Również w opinii towarzystw naukowych, np. ISSFAL, kobiety w ciąży powinny przyjmować 300 mg DHA, co zapewni prawidłowy rozwój centralnego układu nerwowego u dziecka. Badania wykazują, że takie dzieci lepiej się rozwijają, szybciej komunikują z otoczeniem, mają lepszą ostrość widzenia, a nawet wyższe poziomy IQ.

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe szeregu omega-3 są szczególnie istotne dla rozwoju centralnego układu nerwowego. Wchodzą w skład fosfolipidów błon komórkowych, które budują komórki mózgu i siatkówki oka. Dzięki kwasom omega-3 osłonka mielinowa w aksonach staje się grubsza, a to powoduje szybsze (nawet 120 razy!) przesyłanie impulsów nerwowych i konkretnych informacji. Tłumacząc to na język bardziej zrozumiały polega to na tym, że kwasy omega-3 a szczególnie DHA staje się swego rodzaju smarem dzięki któremu impulsy nerwowe szybciej przemierzają swoją drogę. Tym mechanizmem tłumaczy się pozytywny wpływ kwasów omega-3 na zdolności kojarzenia, skupienia uwagi, zapamiętywania u dzieci. Suplementacja diety kwasami daje bezpośrednie przełożenie na poprawę wyników w testach na inteligencję.

Do podobnych wniosków doszli również badacze oceniający efekty działania kwasów omega-3 w pięciu szkołach w Poznaniu. Badanie trwało 3 miesiące, a działanie oceniano za pomocą testu Davida Wechslera, który pozwala na wszechstronną ocenę intelektu z uwzględnieniem indywidualnych różnic. W grupie otrzymującej kwasy omega zaobserwowano poprawę koncentracji uwagi, szybkości uczenia się i zachowania. Na uwagę zasługuje również fakt poprawy średniej ocen w semestrze, w którym przeprowadzano badania.

Omega-3 a odporność dziecka

Wykazano, że odpowiednie spożycie kwasów Omega3 hamuje powstawanie reakcji typu alergicznego oraz zwiększa ochronę przed infekcjami. NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe), do których należą Omega3, zwiększają poziom energii, wydolność i wytrzymałość organizmu. Poprawiają także procesy termiczne w organizmie, powodują zwiększanie masy mięśniowej, zapobiegają uszkodzeniom mięśni i przyspieszają regenerację po wytężonym wysiłku – na przykład w trakcie zabaw na podwórku czy po lekcji wf-u.

Skutki niedoborów

Dieta uboga w kwasy omega-3 może mieć przykre konsekwencje dla organizmu. Ich niedobór trudno powiązać z błędami dietetycznymi i zwykle stosuje się leczenie objawowe. U noworodków przejawiają się ostrym zapaleniem skóry, atopią, zahamowaniem wzrostu, zwiększonym ryzykiem astmy.

U starszych dzieci z kolei zaobserwowano opóźnienie funkcji poznawczych, ostrości widzenia, gorszą zdolność uczenia, zaburzenia koncentracji. Część badaczy niedoborom kwasów omega-3 przypisuje również problemy z czytaniem i ortografią, a także zachowaniem i koordynacją ruchową.

Jeśli dieta dzieci jest uboga w kwasy tłuszczowe, maluchy mogą nabyć wiele schorzeń na różnych płaszczyznach:

• umysł: zaburzenia pamięci, dysleksja;
• sfera emocjonalna: depresja, ADHD, agresja;
• metabolizm: otyłość, cukrzyca;
• układ krążenia: choroby serca, miażdżyca;
• odporność: alergie, stany zapalne;
• hormony: rozregulowana gospodarka hormonalna;
• układ nerwowy: wady narządów zmysłu.

Jak wiele Omega3 powinno znaleźć się w diecie dzieci?

Przeciętna dieta nie wegetariańska łatwo dostarcza kwasów Omega6, które znajdują się między innymi w margarynie, jajach i produktach mlecznych. Kwasy Omega3 znajdziemy natomiast w mniej popularnych produktach – rybach morskich, orzechach włoskich czy siemieniu lnianym.

Stosunek Omega3 do Omega6 powinien wynosić 4:5 co oznacza, że kwasów omemga-3 powinno być dostarczanych naszemu organizmowi więcej niż kwasów omega-6. W dzisiejszych czasach ta proporcja jest bardzo zachwiana. Aktualne badania pokazują, że wynosi ona od 1:20 do 1:40.

Gdzie szukać kwasów omega-3?

Kwasy Omega-3 znajdują się już w mleku matki i z czasem gdy rozszerzamy dietę malucha należy zadbać o to, by znalazły się one także w dostarczanym mu pożywieniu. Głównym źródłem kwasów Omega-3 są przede wszystkim ryby, szczególnie morskie, oleje rybne (tran) oraz niektóre oleje roślinne np. olej rzepakowy.

Najcenniejszym źródłem kwasów omega-3 jest tłuszcz ryb morskich żyjących na dużych głębokościach. Związki te są również zawarte w olejach roślinnych, np. rzepakowym czy lnianym. Ryby jednak zawierają kwasy omega-3 EPA i DHA, dużo bardziej aktywne biologicznie niż kwas ALA występujący w olejach roślinnych. Dlatego eksperci od żywienia zalecają zarówno dzieciom, jak i dorosłym spożywanie co najmniej 2 porcji ryb morskich tygodniowo.

Dla niejednego rodzica problemem jest namówienie dziecka do zjedzenia ryby przygotowanej na parze. Niektóre dzieci nie przepadają za rybami. Jak zatem dostarczyć kwasów omega-3 dzieciom, które nie zjadają ryb? Na szczęście istnieje dobre rozwiązanie. Kwasy omega-3 dostępne są w postaci suplementów diety.

Przy wyborze suplementu dla naszych pociech warto sprawdzić czy kwasy omega-3 pozyskane zostały z ryb głębinowych małych gatunków – gwarantuje to małą zawartość metali ciężkich i zanieczyszczeń w podawanym suplemencie, oraz czy kwasy omega-3 zostały uzyskane w procesie rafinowania w niskiej temperaturze i z wyłączeniem użycia chemicznych rozpuszczalników i tłuszczów nasyconych, gdyż kwasy omega-3 pozyskane w ten sposób, są zanieczyszczone i pozbawione wielu wartości odżywczych i dużo mniej przyswajalne. Obecnie przodującą na rynku firmą zajmującą się wytwarzaniem kwasów omega-3 z certyfikatem BIO jest Minami Nutrition, a suplementy dostępne są w Polsce w naszym sklepie.